E-book o historii Zagłębia Dąbrowskiego:
|
|
| Józef Patrycjusz Cieszkowski ( 1798- 1867) - inżynier górniczy, twórca pojęcia Zagłębie Dąbrowskie |
| FdZD
19.03.2009
|
|
Urodził się 8 marca w Czubrowicach jako syn Franciszka herbu Zerwikaptur i Rozalii z Długoborskich. Edukację rozpoczął w gimnazjum w Opolu, potem kształcił się w Akademii Górniczo- Hutniczej w Kielcach. Tu przebywał prawdopodobnie trzy lata (1817-1820). W roku 1820 był asystentem inżynierii Dozorstwa Olkusko- Siewierskiego, w 1823 roku pracował w kopalni Galmanu w Sławkowie.
Wiedzę praktyczną w zakresie przemysłu nabył podczas praktyk za granicą. Odbywał je w kopalniach w Anglii, Niemiec i Francji. W górnictwie rządowym zajął stanowisko zawiadowcy w 1829 roku. W efekcie jego prac powstały liczne publikacje.
W 1831 roku został zawiadowcą kopalń, w 1837 roku zawiadowcą naczelnym Oddziału kopalń, a od 1843 roku został naczelnikiem Oddziału Kopalń Okręgu Zachodniego( do 1861 roku). Wprowadził wówczas innowacyjną metodę eksploatacji pokładów węgla zwaną dąbrowską lub zagłębiowską, polegającą na eksploatacji pokładów grubymi warstwami. Większość w Okręgu Zachodnim pokładów węgla została odkryta przez Cieszkowskiego, co dało podstawę do otwarcia nowych kopalń: ? Cieszkowski?(1846), ? Szuman?( 1864), ? Łabęcki?(1865), ? Hieronim?(1867), ? Nowa?( 1867).
Cieszkowski odkrył trzy pokłady, z których węgiel był wykorzystywany do produkcji koksu stosowanego w Hucie Bankowej. Dzięki jego pracom poprawiono stan techniczny kopalń, rozbudowano podziemną trakcję wózkami na szynach żelaznych. Cieszkowski rozbudował znacznie kopalnię ? Ksawery?. Swoje spostrzeżenia i wyniki badań opublikował w raporcie, w którym m.in. zamieszczony jest opis kopalni galmanu ? Anna? w Strzemieszycach Małych, ? Leonidas? koło Sławkowa oraz płuczki galmanu ? Strzemieska i ? Bobrek?.
Wprowadził do języka technicznego wiele polskich słów w miejsce słów niemieckich jak np. nakład, pokład, przecinka, pokład, pochylnia lub włam. Współdziałał przy budowie domów dla robotników, gdzie dzięki niemu założono szkoły dla dzieci górników w Niemcach i na Ksawerze. Działalność Cieszkowskiego została doceniona przez Senat Wolnego Miasta Krakowa, który zapraszał go do prac merytorycznych nad założeniami ustawodawstwa górniczego. Miał również duży wkład na utworzenie ? Prawa Górniczego? uchwalonego 16 lipca 1844 roku.
W 1850 roku wydzierżawił folwark w Strzemieszycach Małych. Zmarł 11 czerwca 1867 roku, pochowano go na cmentarzu w Gołonogu, ale jego grób się nie zachował.
Prawdopodobnie Józef Cieszkowski w 1839 roku mieszkał na kolonii Reden przy skrzyżowaniu ulic Cieplaka i Królowej Jadwigi.
Karolina Szymkowska
Opracowanie:
Rybak A., Wójcik A., Józef Cieszkowski, Górnik Zagłębiowski, Dąbrowa Górnicza 2008.
|
|
|
|
